Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Lucas Cranach verdacht om Venus in Metro

Waaraan denken wij, nijvere hbs-veteranen, bij de 16e eeuw?
Uiteraard aan kaneel uit Portugal ontdekkingsreizen Alva tomaat die grosse Wundartzney door Paracelsus Copernicus la Pléiade Beeldenstorm aardappels bloed Michelangelo Zwingli tabak de pest Erasmus Conquistadores Shakespeare de pokken Inquisitie Mercator Bartholomeüsnacht de haakbus gevolgd door het musket.

Allemaal historische punten die wij met verlichte lijntjes groots en meeslepend tot inzichten verbinden.
Helaas niet dat ware kunst naast aangrijpend ontroert erotiseert en ironiseert. Een manco levenslang. Mede omdat de hbs opleidde tot tijdrovende verantwoordelijkheden op vele niveaus. Niet in te halen.
Dankuwel, maar er valt mee te leven.

Zo misten wij Lucas Cranach, (Kronach, 1472 - Weimar, 1553). Duits schilder, graveur en etser uit de late Renaissance. Wereldberoemd maar niet in Nederland. Schilder van vele portretten Bijbelse en mythologische voorstellingen. Steeds gefascineerd door vrouwen, vaak sensueel verbeeld.
Omstreden - omdat hij meer dan het oog streelde.
Nog in 2008 werd in Londen de poster voor zijn tentoonstelling verboden. Venus verdween uit de Metro!
Van Cranach’s naakten rechten geknakte Valentijnsbloemekes hunne stelen!

Kreeg het ambacht met de paplepel ingegoten van zijn vader, die dan ook Hans der Maler heette. Hijzelf noemde zich naar zijn geboorteplaats in Frankenland.
Cranach de Oudere, ter onderscheiding van zijn zonen, was tijdgenoot van Dürer, Titiaan en Quinten Massijs of Metsys(vrijmeester en Vlaams Primitief, niet te verwarren met Gabriël Metsu, 17e eeuwse genreschilder nu in Rijksmuseum).
Hij komt ons schijnbaar dichtbij door inkleuring, warmte, kracht en uitgesproken gevoelen. Ook in zijn religieuze en mythologische werken. Venus, Cupido, een Rustende Nimph, hoe verfrissend.

Hofschilder vanaf 1505 bij Frederik III, keurvorst van Saksen. Te Wittenberg, bevriend met Maarten Luther en diens vrouw Katharina von Bora. Katharina, ex-non bijgenaamd die Lutherin, runde voor Maarten’s onderhoud een brouwerij en gaf daar geen flessentrekker kans. Dat leest een leek van haar portret af.

Daarnaast heeft Cranach o.a. Luther’s rechterhand Philipp Melanchthon, Adam&Eva, Dr Johannes Cuspinian en zijn vrouw Anna vastgelegd. Zo overtuigend hun karakters dat kijken kicken is.
Hendrik IV van Saksen lijkt zelfs een geslaagde boerenbandiet, welk een vrolijke ondeugd!. Daar trekt menig Rembrandt bleek bij weg! Of van zijn Tien Geboden, zoals de weergaloze Negende “Du sollst nicht begehren deines Naechsten Weib”. Die kwam ons land niet binnen. Welk een aanmoediging in de verleiding.

Lucas was drie maal burgemeester van Wittenberg maar schilderde alle gezindten. Dat kon ook omdat Frederik zelf katholiek bleef maar de Reformatie steunde. Toen een latere beschermheer echter de Slag van Mühlberg(1547) verloor en werd verbannen, leek ook zijn lot bezegeld. Karel V bedankte hem toen echter voor het kinderportret dat Cranach op vijfjarige leeftijd van hem had gemaakt.
Cranach heeft de keizer ook volwassen geschilderd. Waarachtig, dus met reuzenkin, die eten belemmerde en tot zware indigestie leidde. De meeste andere portrettisten, ook Titiaan, lieten die weg!

In 2010 verscheen “De wereld van Lucas Cranach (1472-1553)”, Uitgeverij Terra - Lannoo, door Guido Messling. Een juist perspectief en correcte anatomie waren voor Cranach secundair toont Messling. Expressie, emotie staan centraal.
Hoe modern.

De Parijse tentoonstelling geeft uiteraard uitgebreid aandacht aan zijn naakten. Die inspireerden recent de eminente fotografe Carla van de Puttelaar tot ‘Cranach Fotoseries’. Zie photo-eye.com
Zelf nam ik in 1968 een puik Carnach-platenboek mee uit Berlijn. Die ligt onder mijn kussen om beter slaap te vatten.


‘Cranach et son temps’, Expositie in Musée du Luxembourg
19 rue de Vaugirard Paris
09/02/2011 tot 23/05/2011.

www.statenvertaling.net/kunst/werken/lucas.cranach.de.oude.html


Zie ook: http://www.photoeyeeditio...ion.show/catalog/PE037/page/de

Schrijver: Jos Zuijderwijk, 12 februari 2011


Geplaatst in de categorie: erotiek

3.1 met 7 stemmen 682



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)