Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Ratco

Ik teel aardbeien. Ik lees Tolstoj. En ik denk erover om bijen te gaan houden. Het zijn drie liefhebberijen die ik gemeen heb met Ratco Mladic, leert het nieuws mij over de arrestatie van deze oud-bevelhebber van de Bosnisch-Servische strijdkrachten. Hij zit na 16 jaar eindelijk in de cel om terecht te staan voor oorlogsmisdaden tijdens de oorlog in de Bosnië-Herzegovina in de jaren negentig. Op schoot Oorlog en Vrede en naast hem een doosje aardbeien. Voor de rest van de tijd kan hij alleen maar dromen over zijn superieure bijenvolkje, back home.

Ik voel me nog geen wreder mens door deze raakvlakken in ons bestaan. Ratco, verdacht van de genocide op 8000 Bosnische moslimmannen, krijgt er wel een menselijker gezicht van.

Inmiddels verblijft hij in het Scheveningse Huis van Bewaring. Het regime daar heeft een 'menswaardig karakter'. Hij kan straks zijn cel uitwandelen en een potje schaak spelen met Radovan Karadzic, zijn oude politieke baas die al langer vast zit. Ik betwijfel of beide mannen daar veel plezier aan beleven. Het lijken me alle twee mannen met sterke ego's. Niet te beroerd om tijdens de belegering van Sarajevo voor het oog van de camera's een potje schaak te spelen. Maar die ego's vragen om publiek en bewondering. Zonder dat is de glans er wel vanaf.

Mladic werd door zijn manschappen en de Serviërs alom gerespecteerd. Maar waarom eigenlijk?

Hij sliep met zijn mannen en heeft zijn positie niet misbruikt in zijn eigen voordeel.
Tja.

Hij slaagde erin om grote gebieden in Bosnië onder Servisch gezag te plaatsen.
Respect! Alsof je FC Barcelona tegen de D6 van FC Emmen laat spelen en dan op de Ramblas een enorm feest organiseert. De Bosnische Serviërs hadden, gesteund door Servië, een oppermachtig leger. Geen schijn van kans voor de nauwelijks bewapende Bosnische moslims.

Het is niet te hopen voor Mladic dat hij zich meet met de Russische generaals uit Tolstoj's roman. Zij - de grote mannen - zijn voor deze schrijver niet diegenen, die de loop van de geschiedenis bepalen. Toeval, omstandigheden en de wisselwerking tussen veel mensen spelen een veel grotere rol.

En in de huiselijke kring kent de man zijn eigen tragiek. In 1994 pleegt zijn toen 23 jarige dochter Ana zelfmoord. Naar verluidt met het wapen van haar vader. Voordat Mladic naar de Scheveningse gevangenis werd gebracht, mocht hij het graf van zijn dochter bezoeken.

Nu is hij voorgeleid voor het Joegoslavië-tribunaal. ‘Ik ben een ernstig zieke man, wees aardig voor me’ waren zijn eerste woorden.

Nee, begrijpen doe ik de bewondering voor deze man niet. Hij is geen groot man. Grote mannen bestaan niet, dat ben ik met Tolstoj eens. Hij is door de bizarre loop van de geschiedenis en zijn eigen lot gekomen tot waar hij nu is.

Ik stel voor dat ingewikkelde en ongetwijfeld lange proces tegen de man te schrappen. In plaats daarvan krijgt hij een gedegen mondelinge overhoring over 'Oorlog en Vrede'. Dan verplicht nablijven.
In de tussentijd richt de Servische Republiek een monument op voor Ana Mladic op de grens waar de bestuurlijke entiteiten van Bosnië-Herzegovina bij elkaar komen. Het wordt een gedenkteken voor álle onschuldige slachtoffers van de Balkanoorlog.

Als het monument staat mag Ratco naar huis.

Schrijver: Thuistoerist, 6 juni 2011


Geplaatst in de categorie: oorlog

3.0 met 14 stemmen 215



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)