Augustus altijd al hevig
Augustus van oudsher maand van uitslaande emoties passies, van doldwaze verliefdheden en tragisch onverwachte afwijzingen. Van bejubeling en ondraagbaarheid van het bestaan, vaak schier in één adem. Maand waarin wij vaak ineens onze diepstgewortelde dromen bezielen met heilig vuur. Waarin zo velen van ons hun innerlijke piekwaarde vinden om van de daken te schreeuwen.
Of ternauwernood niet omdat we bij de eerste kreet uit koudwatervrees terugschrikken of plots wezenloos ontnuchteren. Mariaal rood-zwart. Rood voor ontembare liefde en van bereidheid om ons bloed te geven. Zwart, de niet-kleur voor de volstrekt uitdagende negatie, de dood de rouw. Kleuren die in roomse rituelen en processies overheersen.
Maand waarin alleen maar heethoofden worden geboren die met alle onderdrukkende opvoedende en correctieve middelen eeuwenlang afgekoeld en gedresseerd worden. Alleen de sterken blijven overeind. Zéér heet gebakerden als Saint-Just, Napoleon en Geert van Oorschot zijn typisch 15 augustus-kinderen. Andere augustusdagen brachten iets minder tot de ban gedreven temperamenten: Prinses Irene, Goethe, Carry Tevsen, Louis van Gaal, Lucille Ball, Zapata.
Succesvol gedresseerde Augustusmensen lijden stil onder een schijnbaar keurig bestaan. Hun rituele perfectionisme ervaar je pas als problematisch wanneer je ingevoerd bent. Zoals bij de foutloze nieuwslezer Fred Emmer of de gevoelstilist Cees van Kooten. Hun inborst is slechts herkenbaar aan ongedurigheid buiten beeld.
Augustus, enige maand waarvan de dagen zich aaneen rijgen om één feestdag. Die van de oerkreet, 15 augustus. In Italië 'Ferragosto', afgeleid van Faeriae Augusti (‘feestdag van Augustus’).
Via Romeinse beschavingsoffensieven ook in onze barbarij doorgedrongen. Als ‘Maria Tenhemelopneming’ uitbundig gevierd.
Met enorme stadsprocessies die menigmaal uit de hand liepen.
Massa’s kwamen dan tegen honger spontaan in opstand. Hun onvrede met de aardse bedeling werd uitgekreten. Gericht tegen het plaatselijk en appellerend aan het hoogste gezag dat men onwetend achtte. De door God gezonden Koning, rechtvaardig maar te ver af.
Deze ‘broodrellen’ heetten nu archaïsch om hun eenzijdige deelname(plebs), methoden en doelstelling. Maatschappelijke onderlagen die vaak al van bedeling leefden hielden stadsbestuurders en gefortuneerden verantwoordelijk. Ze plunderden en staken hun huizen in de fik. Luchtten hun hart maar kwamen zelf met niks positiefs. Voorlopers van de huidige relmakers in Engeland?
De Engelse historicus Hobsbawm maakte studie van dergelijke ‘primitieve rebellen’. Kenmerkend is steeds een terugverlangen. Naar (vermeende voorstellingen van) hoe het ooit was. Zonder reële haalbare doelen te formuleren.
Hobsbawm’s ‘City Mob’(stadsmenigte) komt de huidige oproerlingen het dichtst nabij.* ‘Immigranten in een nieuw tijdperk’ zoals Hobsbawm 19e-eeuwse stadsmenigten karakteriseerde.
Ook jongerengroepen hebben geen voeling met wat ze geboden wordt. De media spelen waarschijnlijk een explosieve sleutelrol. In het aanwakkeren van consumptieve verwachtingen, in het demotiveren door desorienterende informaties.
Theodore Dalrymple schreef er hoogst belangwekkend over. De psychiater-essayist bekritiseert overigens - verwarrend - tegelijk de hele Britse jeugd.**
De relschoppers ziet hij als een homogene door egoïstische elites verwaarloosde statistische categorie. Nauwelijks gezinsleven, relatief arm wel met elektronische apparatuur, tot niets gemotiveerd, zeer onwetend, exorbitante eigendunk.
Ik neig deze beweging primitief te noemen. Maar zoals Hobsbawm en dus minder onredelijk. (Zeker vergeleken met de witte boorden die ons geld straffeloos ongeloofwaardig maken). Alle ‘moderne’ organisaties vormen voor deze ontheemden deel van het probleem. Uiteraard blijven vraagtekens bij de kwaliteit in de breedte van het Brits onderwijs. Daarnaast weet ik nog niet zo zeker of niet ook elders grote groepen jongeren zich vergelijkbaar vijandig buitengesloten voelen.
In ieder geval komt Dalrymple's kritiek op elites mij overbekend voor. Een aanwijzing temeer deze nieuwe hevige augustusbeweging niet als puur destructief te brandmerken en isoleren!
Dat ware onwijs!
* E.J. Hobsbawm, Primitive Rebels 1959; hfst VII The City Mob
** Volkskrant 12 augustus - opinie
Zie ook: http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3184/opinie/index.dhtml
Schrijver: Jos Zuijderwijk, 13 augustus 2011
planet.nlGeplaatst in de categorie: verjaardag
augustus
3.707
Geef je reactie op deze inzending: