POËZIEL
Ik hou van alle goeie poëzie. Maakt me niet uit van wanneer of van wie. Zolang ze maar doordrenkt is van finesse. Kan ik mijn dorst naar ware diepgang lessen. Hoe meer zij van enigma is doordrongen. Hoe krachtiger mijn hart klopt in mijn longen. En eenmaal opgenomen in mijn bloed. Verspreidt haar warmte een robijnen gloed. Die ik voor altijd in mijn boezem koester. Gelijk een Zephyr, maar het liefst wat woester. Enzovoorts...
Mijn achttien jaar jonge neef(je) doet rond deze tijd z'n eindexamen HAVO. Wekelijks zit ik een aantal uren met hem rond de studeertafel om eraan bij te dragen dat de vakken Nederlands, Engels, Biologie en Economie stevig in hem verankerd worden. De afgelopen keer bespraken we een gedicht van Emily Dickinson dat begint met de woorden: "I CANNOT live with you".
(Part Three: Love XII)
Eerst vroeg ik hem om het hardop door te lezen, hetgeen hij schoormondig deed. Was het verlegenheid, onzekerheid, onwilligheid, schaamte? Ik hou het erop dat niet iedereen zich vol zelfvertrouwen en met stevige stem in het kwetsbare vocale strijdtoneel durft te storten.
Gelukkig zijn velen van mijn en latere generaties opgevoed met de schitterende film van Peter Weir naar een verhaal van Tom Schulman. Natuurlijk heeft met name Robin Williams, in zijn rol als leraar Engels Mr. Keating, de film met z'n briljante acteerwerk verguld.
Ik heb m'n neef niet gevraagd of hij die film heeft gezien. Zal ik nog doen. Is onmiskenbaar een onmisbaar element in de educatie van elke wereldburger. Dat had ik altijd nog eens willen doen, die twee woorden bijeenbrengen.
Waar het in mijn column vandaag om draait, is de liefde voor de poëzie. Geen kleffe liefde. Geen sentimentele liefde. Geen elitaire liefde of Selfkicker liefde. Maar de liefde voor finesse, voor verborgen betekenis, voor dwarsverbanden (als de basen ACTG in de dubbele helix van het DNA) die op mysterieuze wijze het neurale netwerk van de lezer activeren.
De jongeman werd echter tijdens het bespreken van dit gedicht geïrriteerd en was toen ik enthousiast bleef doorgaan al snel de wanhoop nabij. Toen ik hem vroeg naar het waarom van deze frustratie, bleek dat hij niet om kon gaan met de 'onzekerheid' .
'Dat je nooit zeker weet wat er precies (ondubbelzinnig) wordt bedoeld'.
Dus datgene wat voor mij de enorme aantrekkingskracht vertegenwoordigt van poëzie, is voor hem datgene wat hem bijna onmiddellijk doet afhaken.
Het maakt in mij een lawine van vragen los.
Als volgt:
Een kwestie van leeftijd? Levensfase? (De)generatie?
Is er in deze tijd minder ruimte voor mysterie?
Wil men tegenwoordig alles netjes in afgepaste en herkenbare porties verpakt geserveerd krijgen?
Heeft er een verschuiving plaatsgevonden van diepgang naar oppervlakkigheid? Van contemplatie naar kant en klaar?
Moet alles leuk? Voor de hand liggend? Als een afstandsbediening?
En heeft dat iets te maken met het wankelende fundament onder de sympathieke website van nederlands.nl?
Waarom gedragen zoveel mensen zich vandaag de dag zo opgejaagd?
Waar moet iedereen naar toe? Waar moet iedereen aan ontsnappen?
Is het gezegde 'pluk de dag', 'carpe diem', verkeerd begrepen?
Zijn we bezig onze ziel kwijt te raken?
Geplaatst in de categorie: kunst
En juist daarom moeten we met man en macht proberen deze site in de lucht te houden, Ton. We kunnen links toevoegen op de snelle sociale media, om mensen naar hier te krijgen, om te laten zien dat er meer is dan de haast van deze nieuwe tijd. Als een baken van rust zal deze site de stormen van oppervlakkig gejaag doorstaan. Het is al erg genoeg dat het boekenprogramma op de zondagmorgen samen met presentator Wim Brands is overleden. Die rust en die kwaliteit, daar mag Matthijs van Nieuwkerk wel eens wat meer van in zijn dagelijkse jaagprogramma brengen. Want dat jopie popie snelle gedoe van hem ben ik echt wel zat. Het wordt weer tijd voor kwaliteit, voor echtheid, voor diepe menselijkheid. Want anders raken we inderdaad onze ziel kwijt.
Mooi stuk!