Drie waarheden
Mensen kennen, schrijft Hariri in zijn boek Homo Deus, drie waarheden en ik ben het met hem eens. Er is een objectieve waarheid, een subjectieve waarheid en een intersubjectieve waarheid.
De Russen hadden vroeger een krant die De Waarheid heette en daarin stond dus de waarheid. Het was het officiële en enige nieuws dat de Rus en Oekraïner te lezen kregen en volgens die waarheid waren de Russen en Oekraïners gelukkig, hard aan het werk en produceerden ze heel veel producten. Dat de mensen weinig van die gelukkige mensen in hun eigen omgeving zagen en dat de schappen in de schamele winkels leeg waren, had te maken met de verdorven Amerikanen die het als hun taak zagen om alle verworvenheden van de Sovjet-Unie te dwarsbomen. Alle kwaad kwam uit Amerika en dat stond in de Waarheid en dat was dus de waarheid.
Dit is een mooi voorbeeld van intersubjectieve waarheid. De inwoners van de Sovjet Republieken werden geacht deze waarheid te geloven en bij gebrek aan alternatieve waarheden deden velen dat ook en degenen die dat niet deden, hadden een zwaar leven. Die raakten in het gevang of werden voor gek versleten.
De subjectieve waarheid is dat mensen zich gelukkig voelen of niet prettig bij het zien van de lege schappen in de schamele winkels. Dat gevoel maakte het wel eens moeilijk om de intersubjectieve waarheid te geloven en was dan ook de reden dat zo nu en dan mensen beweerden dat de intersubjectieve waarheid niet klopte. Dat ze, zomaar, zeiden dat aantoonbaar was dat de Russische en Oekraïense landbouw niet voldoende voedsel verbouwde en dat niemand zo gelukkig was als dagelijks in de Waarheid stond te lezen. Het waren mensen die zeiden dat de objectieve waarheid was dat Amerikanen gelukkiger waren dan de burgers van de Sovjet-Unie.
Deze strijd tussen waarheden komt in alle samenlevingen voor. Volgens de hedendaagse waarheid zijn alle politici onbetrouwbaar zijn en gaat het slecht met Nederland. Dat geloven de meeste Nederlanders. Maar dat verzinnen we niet zelf. Dat lezen we in kranten, op internet, op facebook en we geloven wat we lezen. We lezen nu niet één krant om de waarheid te vinden, maar vele, maar echt helpen doet dat niet, want die vele bronnen die we nu raadplegen schrijven vooral elkaar over. We zouden net zo goed één krant kunnen hebben met één sombermans als journalist en dan zouden we hetzelfde denken.
Overigens in weerwil van het feit dat de luxe winkels vol liggen, de internetwinkels 24 uur per dag open zijn en er zoveel te koop is dat we het nooit allemaal op krijgen en veel moeten weggooien omdat anders onze huizen uitpuilen met zoveel spullen dat we niet eens meer weten dat we ze hebben. Ook hier is dus een waarneembaar objectief gegeven dat wij niet zien, om te kunnen blijven geloven in de intersubjectieve waarheid dat het slecht gaat met Nederland.
En degene die daar tegen in gaat, degene die zijn subjectieve gevoel volgt, die krijgt het moeilijk. Dat is een ketter.
Geplaatst in de categorie: maatschappij