Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Niet voor de Banghartigen

Deze wereld, waarin we door een bizarre wending van het noodlot zijn terechtgekomen, en waarin we ons tot niet geringe verbazing van onszelf en iedereen om ons heen bevinden, of we het willen of niet, of we het leuk vinden of niet, en waarin we, koste wat het kost, onze weg moeten zien te vinden, door schade en schande, door goede en minder goede tijden, twijfelend, zelfverzekerd, terneergeslagen, triomfantelijk, met al onze ideeën, opvattingen, overtuigingen, goeie bedoelingen, luiheden en opborrelende initiatieven, vriendschappen, ruzies, kleerscheuren, meningen, stommiteiten, lusten, vrijgevigheden, kennis, liefdes, communicatiestoornissen, enzovoorts, oneindige rariteiten, idiosyncrasieën, allergieën, geen van alle door enige Nobelprijswinnaar of columnist te bevatten, deze wereld is nog vele malen mysterieuzer dan we ons in de diepste dieptes van ons voorstellingsvermogen kunnen bedenken.

Laatst liep ik na sluitingstijd in het bos. Daar wonen de wilde zwijnen. In troepen, in groepen. Hele gezinnen, families, stammen. Ze struinen zonder enige restrictie door de struiken, wetteloos, in het bevrijdende donker van de ruige natuur. Wroeten in de grond. Zoeken naar wortels of truffels of knollen. Alles wat eetbaar is. Geen tandenpoetsen. Niet eerst zandvrij spoelen onder de stromende kraan. Nee, vreten wat je kan. Wat er is. Wie weet wat ze beweegt? Een donkere kracht, een aardse invloed, een oergevoel, een instinct, een zwijnendrang..

Waarom ik dit schrijf? Omdat ik me realiseer dat wij mensen, anders dan de hele natuurlijke wereld om ons heen, een enorme identiteitscrisis hebben.
Een zwijn weet precies wat ie moet doen, waar ie moet wezen, waar niet, wat het is om een zwijn te zijn.
Maar een mens?
Het lijkt alsof de mens aan een collectief geheugenverlies lijdt.
Vergeten is wat ie hier in godsnaam komt doen. Ook degenen die het hardst roepen dat dit niet zo is, dat ze precies weten wat ze doen, ook die.

Als je 'snachts alleen op de Veluwe loopt, in het licht van de supermaan, dan besef je dat wij mensen geen flauw benul hebben van het ondoorgrondelijke mysterie van de wereld.
En dat we daarop maar allerlei dingen hebben bedacht om ons af te zonderen, ons te isoleren van die onbeheersbare, niet aan onze wil en wapens te onderwerpen oerkracht.
Dat we ons uiterste best doen om een op allerlei fantasieën gebaseerde samenleving in stand te houden omdat we doodsbang zijn dat als we dat niet doen het allemaal nog veel erger zal zijn of worden.

Maar wordt het niet eens tijd dat we gaan uitzoeken waarom we hier eigenlijk zijn?
En wat we hier eigenlijk te doen hebben?

Of is het daar al te laat voor..?

Schrijver: Ton Hettema, 19 november 2016


Geplaatst in de categorie: wereld

3.1 met 8 stemmen 197



Er zijn 13 reacties op deze inzending:

Naam:
Bet Weter
Datum:
22 november 2016
Gabriëla: Tegen zoveel kennis en wijsheid moet ik nederig het onderspit delven. Ik ga de hond uitlaten. Eens kijken of zij me onderweg wat kan bijspijkeren.
Naam:
Gabriëla Mommers
Datum:
22 november 2016
Bet, ik zou zeggen: ga een tijdje bij een groep apen wonen, dan kom je erachter dat ook dieren vergaderen. Moet je wel hun taal leren verstaan, anders ben jij degene die niet snapt waar de vergadering over gaat.

Hetzelfde geldt voor je hond. Die praat terug. Maar jij begrijpt het lieve dier niet. Omdat jij haar taal niet spreekt. En zij begrijpt jou veel beter dan jij denkt. Echt niet alleen de woorden die jij haar geleerd hebt. Ze weet al wat jij denkt, voelt, wilt, nog voordat je het gezegd hebt. Slim hè?

Als je wilt weten hoe ze dat doet, zie:
www.youtube.com/watch?v=Q65aJNkpKfc&t=624s
(Spatie tussen die laatste 4 en s weghalen om link te laten werken.)
Naam:
Bet Weter
Datum:
22 november 2016
Ja, we zijn het oneens Gabriëla. Dat komt omdat we dingen op een rijtje zetten, afwegingen maken en na lang of kort nadenken tot een conclusie kunnen komen. Een typische menselijke eigenschap;-).
Natuurlijk maakt een dier ook wel afwegingen als ie bv. een prooi wil vangen. Deze afwegingen worden echter in een split-second gemaakt en zijn meer intuïtief en gebaseerd op vroegere ervaringen waardoor een bepaald gedragspatroon ingesleten raakt. Ze gaan er niet eens rustig voor zitten om bv. in groepsoverleg te overwegen, na alle voor- en nadelen over de te volgen strategie te hebben afgevinkt, hoe ze het precies gaan aanpakken.
Ik “praat” regelmatig met “onze” hond trouwens maar ze zegt niet zoveel terug. Ze begrijpt echter wel behoorlijk veel. Haar woordenschat is aardig groot. Het is jammer dat haar stembanden niet zo zijn ingericht dat ze de woorden ook kan laten horen. Zou een interessant gesprek kunnen worden. Ze heeft dus wel het vermogen om woorden te onderscheiden maar niet om ze als klank voort te brengen. Het zegt echter weinig over haar vermogen tot “redeneren”. Het is meer het koppelen van een bepaald gedrag aan een bepaald woord door herhaling en oefening.
Je laatste zin vind ik interessant. “De mens is de enige soort die zijn eigen wereld vernietigt”. Ik zeg dan op mijn beurt: “De mens is de enige soort die zijn eigen wereld “kan” vernietigen”. En ja dan zijn we weer bij af. Dieren hebben niet het vermogen(besef) om zich met de vernietiging van de wereld bezig te houden. Ze zijn de wereld.
Naam:
Gabriëla Mommers
Datum:
21 november 2016
We zullen het erover eens moeten zijn dat we het oneens zijn, Bet, want dieren maken wel degelijk plannen voor de toekomst. Dat doen ze iedere dag, anders zouden ze niet overleven. Ze hebben absoluut een besef van de dingen die gebeuren, een besef van heden, verleden en toekomst. Als jij denkt dat dit niet zo is, dan zou je eens moeten proberen met dieren te praten. Maar ik hoor je denken dat dieren niet kunnen praten. Dat is wat veel mensen denken. En mensen die dat denken, begrijpen dus niets van dieren. Maar de mens begrijpt sowieso maar heel weinig van dit universum en van deze wereld. Daarom is de mens ook de enige soort die zijn eigen wereld vernietigt. Gelukkig zijn er ook mensen die de taal van de dieren wel begrijpen. Zoals bijvoorbeeld Anna Breytenbach.
www.youtube.com/watch?v=gvwHHMEDdT0
Naam:
Bet Weter
Datum:
21 november 2016
Besef is iets anders dan geheugen Gabriëla en reclamespotjes moet je niet te veel geloof aan hechten. Natuurlijk hebben dieren een geheugen. Anders zouden ze niet overleven. Ik bedoelde aan te geven dat de meeste soorten dieren niet nadenken over het verleden en geen plannen maken voor de toekomst. Ze weten niet dat ze weten. Het bewustzijn zoals bij mensen en wellicht enige andere primaten is bij de meeste dieren niet aanwezig. Daarom zijn ze gedwongen in het nu te leven en dat heeft weinig met wijsheid te maken. Ze kunnen niet anders. Het vermogen om te leven in het nu lijkt misschien romantisch maar is een stadium dat we gepasseerd zijn. Inderdaad dat zijn we kwijtgeraakt maar niet om de reden die jij beschrijft. Het is onomkeerbaar. Zou je naar dat stadium terug willen dan zou je als een dier, zonder besef, op deze planeet rondscharrelen. Misschien vreedzamer en harmonischer in jouw ogen maar dat zou je dan niet beseffen denk ik. Bovendien is de dierenwereld ook keihard en wreed vanuit menselijk oogpunt. Maar dit zijn antropocentrische begrippen waar de dieren zelf geen weet (besef) van hebben.
Naam:
Ton Hettema
Datum:
19 november 2016
Tja, beste, attente lezers, deze verzuchting ontsnapte me bij de realisatie dat de virtuele wereld van zowel de moderne gadgets als onze eigen thuisbioscoop in ons hoofd ons isoleert van het onmiddellijke en onverdunde contact met de ons omgevende en indringende oerwereld. En dat ons synthetische maatschappelijke leven het ongewatteerde voelen van de elektrische lading van deze oerkracht (waar alle wilde dieren elk moment mee in verbinding staan) absorbeert. Het minieme voltage en amperage dat overblijft, waarop onze systemen moeten draaien, wordt opgesoupeerd door te voldoen aan al onze verplichtingen. Dus we zouden meer energie moeten kunnen ontvangen/bevatten én we zouden die energie efficienter moeten kunnen aanwenden voor het realiseren van de werkelijke taken die ons hier te doen staan. Denk ik..
Naam:
Gabriëla Mommers
Datum:
19 november 2016
Een column die tot nadenken stemt, en dat doet men ook in de reacties.

Met meneer of mevrouw Weter ben ik het overigens niet eens in zijn of haar veronderstelling dat dieren zich geen dingen zouden beseffen. Het bekende geheugen van de olifant, die in een raak reclamespotje afrekent met zijn pester uit het verleden, is daar een aardig voorbeeld van. En nee, dat komt niet alleen in reclames voor, en ook niet alleen bij olifanten.

Maar de mens denkt altijd weer boven de andere planeetbewoners verheven te zijn, qua denken. Terwijl het erop lijkt dat de mens inmiddels zo'n beetje de enige soort op aarde is, die niet nadenkt. Of misschien juist teveel nadenkt, en daarmee datgene wat echt belangrijk is, volledig over het hoofd ziet.

Je column deed me denken aan iets wat ik zelf ooit schreef op aanverwante gedichtensite:

De natuur weet altijd haar gang te gaan
Daar kunnen wij veel van leren
Het gras groeit, vindt vanzelf haar baan
Dat laat zich niet keren

De vogeltjes gaan niet op cursus
Om hun lied te zingen
Het roodborstje en ook de mus
Ze doen gewoon hun dingen

Het egeltje zwerft 's nachts door de tuin
Slaapt in bij ochtendgloren
Het pruimenboompje wuift met de kruin
Want zo is het geboren

Konden wij elkaar maar laten
Zoals de natuur dat doet
In plaats van al het meten in maten
Van dit is wel en dat is niet goed

De bramen groeien gewoon hier en daar
Geeft niet wat iemand ervan vindt
De slakken hebben overal hun huisje klaar
En gaan hun gangetje over het grind

De enige die niet gewoon zijn ding doet
En zich ver boven iedereen voelt verheven
Is de mens die altijd vanalles maar moet
Zonder zichzelf rust te geven

- uit Herfstgedachten, 08-10-2008
www.gedichten.nl/nedermap/hartenkreten/hartenkreet/143826.html

En voor wie niet snapt welk punt ik maken wil; misschien kan de prachtige zangeres in onderstaande video het je dan vertellen, in een van de meest wijze liedjes ooit geschreven - luister eens goed naar de tekst - waarin ons als mensen een confronterende spiegel voorgehouden wordt:
www.youtube.com/watch?v=H8UIfeFkdsA

Wat meer leven in het nu, het er gewoon 'zijn' (to be or not to be) zoals inderdaad ook de wijze dieren doen, daar worden inmiddels vele boeken over geschreven. Omdat we dit als mens in onze overgerationaliseerde carriëremaatschappij zijn kwijtgeraakt.
Naam:
van Gellekom
Datum:
19 november 2016
Wij zijn hier om God te dienen en HIER en/of in het HIERNAMAALS gelukkig te zijn.Dit moest ik als zesjarig jochie uit mijn hoofd leren op school op straffe van twee uur in het kolenhok.
Naam:
Bjarne
Datum:
19 november 2016
Niet alles over een kam scheren, er zijn veel mensen die nog wel dicht bij dat oer gevoel leven omdat ze niet aan de maatschappelijke polonaise mee wensen te doen. Graag gelezen.
Naam:
Ton Hettema
Datum:
19 november 2016
Beste meedenkers. Wat een prachtige menselijke bezigheid: met elkaar inzichten delen en ideeën uitwisselen. Dank voor de weloverwogen en aanvullende gedachten, waarmee we de specifiek menselijke vermogens aanscherpen en wellicht ontwikkelen, tot grote vreugde van de 'evolutie'. Wie of wat dat dan ook maar mag wezen.
Naam:
Karel Jong
Datum:
19 november 2016
Uit de eerste alinea, waarin ik helaas enigszins verzuip door lengte en gekozen begrippen, meen ik te begrijpen dat wij leven in een ingewikkelde wereld. En ja hoor, dat wekt verbazing en verbijstering.

En mensen en dieren zijn erg verschillend van elkaar. Hoe je die verschillen ziet? Welnu door het bos in te gaan en het gedrag van wilde zwijnen in een filosofisch malletje te stoppen. Of varkens te bestuderen die zonder nachtmerries of aarzelingen in modder wroeten en van alles schransen. Tja, op zich schokkende details. Maar geen echt nieuws. Net zo min als de constatering dat de mens lijdt aan 'collectief geheugenverlies'.

Al met al zocht ik in deze tekst naar een opvallende of eigenzinnige invalshoek of knellende vraag. Bij Ton bekruipt mij- mogelijk ten onrechte- het gevoel, dat hij met een luid uitgevoerde Bachcantate een oeroud volkswijsje poogt te overstemmen. Maar de bezorgdheid van Ton over dit tranendal en die rare schepselen die daar maar aanklooien, is herkenbaar en roerend. En ik bedoel dit zeker niet ironisch.
Naam:
Bet Weter
Datum:
19 november 2016
Laat ik trachten je uit de borrelende put der onwetendheid te trekken Ton zodat je je weekend verlicht en in vreugde kan voortzetten. Dat wilde zwijn weet precies wat ie moet doen zeg je. Dat is waarschijnlijk ook zo. Het verschil met de soort “mensen” is m.i. dat het wilde zwijn het “weet” maar dat ie het niet “beseft”. Wij mensen hebben, in de loop der evolutie, een extraatje ontvangen t.o.v. van vele andere diersoorten. Het zogenaamde “reflecterend vermogen”. Dit vermogen stelt ons in staat na te denken over wat we gedaan hebben in het verleden en na te denken over wat we gaan doen in de toekomst. Dat op dit glibberige pad constant “fouten” worden gemaakt mag duidelijk zijn. Echter zonder dit vermogen zouden we net als de wilde zwijnen onbekommerd “slechts” leven in het “nu”. Geen zorgen over de dag van morgen en geen berouw over de dag van gisteren. Is dit extraatje een zegen of een vloek? In jouw ogen meer een vloek dan een zegen geloof ik als ik je laatste zinnen lees. Maar ja zonder dit extraatje had je nooit deze column kunnen schrijven. Het is het een of het ander. Onbezorgd leven zonder besef...of leven in een tumultueuze beseffende wereld met al de voor- en nadelen die dit met zich mee brengt. Zou je bijvoorbeeld het “beleven” van muziek willen missen? Aan jou de keuze zou ik willen zeggen maar een keuze is er natuurlijk niet. De troost kan liggen in het feit dat de evolutie niet stopt en dat we, zeer langzaam, op weg zijn naar een vorm waarin de mens ook de scherpe kantjes van het “extraatje” onder controle gaat krijgen. De mens in de huidige vorm zal op den duur uitsterven en een nieuw mens zal geboren worden. Intussen blijft het vallen en opstaan.
Naam:
Hanneke van Almelo
Datum:
19 november 2016
Nee hoor, nooit te laat volgens mij, Ton.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)