Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Fijnmazig Netwerk

Tijdens mijn middelbare schooltijd (HBS-b) maakte ik kennis met de tak van wiskunde die differentiaalrekening heet, en het zusje daarvan: de integraalrekening.
Deze beide takken die aan weerszijden staan van de boom der kennis van kwantiteit en kwaliteit, vertegenwoordigen twee principes die van cruciaal belang zijn voor het begrijpen van de statische en dynamische aspecten van de werkelijkheid. En hoe die twee samenhangen.

Tja, beste trouwe lezers, neem het me s’il vous plait niet kwalijk dat ik weer eens ongecensureerd opschrijf wat de Muze me ingeeft. Ik kan het niet helpen. Me openstellen voor wat er komt, en dat naar eerlijkheid weergeven is alles wat ik kan doen. Tant pis. Het kán te maken hebben met Baudelaire, Charles, maar dat lijkt me sterk. Hém kun je niet verdenken van mathematisch inzicht.

Quoi qu’il en soit, mijn gedachten brachten deze concepten van de wiskunde terug in mijn bewustzijn toen het onderwerp ter sprake kwam van ‘beledigen’. In het gedachten- en ideeëndomein van de collectieve opwinding in de maatschappij, zien we vele verwante begrippen de laatste tijd oprispen, zoals ‘discriminatie’, ‘ongelijkheid’, ‘paternalisme’, ‘patriarchaat’, ‘onderdrukking’, ‘misogynie’, ‘elitair’, enfin u kent ze wel.

Het schone van de wiskunde is namelijk dat er voortdurend ongelijkheid in voorkomt, maar dat de meerdere noch de mindere partij ook maar in de geringste mate beledigd, gebelgd of gekrenkt is vanwege dit verschil. Het is een conditio sine qua non. Anders was er geen wiskunde. Ongelijkheid is het van leven kloppende bloedsysteem van de wiskunde. Het hart. De fontein. De lavastroom. Het conductieve krachtenveld. Zonder ongelijkheid geen dynamiek.

Voor een ware bètafiguur zou het afschaffen van ongelijkheid zijn als wat er gebeurt in het sprookje van Doornroosje: het bruisende, rijke en onstuimige leven in de paradijselijke tuin van de Aarde zou op slag stollen tot een potsierlijk wassenbeeldenmuseum waarin ieder wezen als een levend standbeeld moest wachten tot er ooit een prins langs mocht komen die het evenwicht van de ongelijkheid nieuw leven inkust.

Wat betreft de differentiaal- en integraalrekening, die behoren tot de steunberen, de pilaren, de colonnades en de columns van de hedendaagse wiskunde (sinds plm. 300 vóór ons jaar nul) (Archimedes, Euclides, Apollonius): daar kunnen de menswetenschappen en de werkende, operationele psychologische programmeringen van de hedendaagse mens veel van opsteken.
Wát zult u vragen?
Wát kunnen we daar van leren?

Bon, bien, alors, de methode van de differentiaalrekening is als volgt: als je de ronding, de curve, de meanderende beweging van een lijn wilt vastleggen in een wiskundige formule, dan verdeel je de lijn in een enorm aantal kleine stukjes, waarvan je de plaats en de richting bepaalt. Van al die oneindig vele kleine stukjes lijn meet je deze gegevens. Dat geheel vang je dan in een formule die ruimte biedt aan een variabele onbekende, die je delta x noemt.

Als je dit principe toepast op het dagelijks leven, dan laat de voortdurend veranderende werkelijkheid zich het best flexibel vastleggen door middel van een zo fijnmazig mogelijk netwerk (‘oneindig’ veel verschillende woorden, begrippen, definities, nuances, betekenissen) van TAAL, dat steeds de juiste term kan toepassen op de plaats en het stadium en de richting van hetgeen er beschreven wordt.

Met andere woorden: hoe gedifferentieerder en verfijnder het taalnetwerk in ons brein is samengesteld, des te beter en nauwkeuriger en preciezer we in staat zijn de op ons af komende werkelijkheid als het ware te ‘meten’ met ons kalibratiesysteem.

En des te beter we in staat zijn om onaangedaan, 'feitelijk', te luisteren (te registreren) naar wat iemand anders zegt of beweert.

Zelfs als dat een zogenaamde belediging is...

Schrijver: Ton Hettema, 7 juli 2019


Geplaatst in de categorie: taal

3.2 met 4 stemmen 752



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Günter Schulz
Datum:
8 juli 2019
Taal is altijd een boeiend onderwerp, Ton. Ook al moest ik ook hier weer alle zeilen bijzetten om alles te volgen, het is wel iets dat mij boeit. Graag gelezen.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)