Polen
Als verre nazaat van een Poolse prinses volg ik het Poolse nieuws altijd iets anders dan het Bulgaarse of Slowaakse nieuws. Daarom stel ik u eens de vraag: is het erg dat PiS de verkiezingen wint? Het is natuurlijk bekend dat PiS de rechtstaat beetje bij beetje aan het ondermijnen is. De vorige regeerperiode werd de rechterlijke macht meer en meer beknot, zodat er minder Pools en Europees recht zou worden gesproken en meer PiS-recht. Hetzelfde gold voor de scholen.
Nu lijken de nieuwsmedia meer en meer onder controle te komen. Media die ‘fout’ nieuws brengen worden lastig gevallen met rechtszaken totdat de eigenaar van het betreffende medium de kosten niet meer kan dragen en de krant, het radio- of televisiestation sluit. Het zijn Russische tijden daar in Polen.
Maar ik weet ook dat mijn opa en oma zelfs onder het barbaarse regime niet erg leden. Mijn moederszijde leed wel onder de hongerwinter – dus onder de gevolgen van de oorlog, maar niemand van mijn familie is gearresteerd, naar Duitse kampen gestuurd om te werken of afgemaakt te worden, dus als het zelfs in zo’n barbaars regime mogelijk is vijf jaar te leven zonder politieke kleerscheuren, dan moet dat toch ook in Polen mogelijk zijn. Hoe belangrijk is eigenlijk de rechtsstaat? De Poolse economie draait prima, de Polen worden rijker en de jongeren hoeven zelfs geen belasting meer te betalen.
Op afstand denk ik dan: komt dat wel goed? Een regering die geld uitdeelt is vaak een regering die op weg is naar een economische crisis, opstanden, rellen en ga zo maar door. Een sobere regering is uiteraard nooit erg populair, maar een sobere regering kan haar rekening tenminste ook over vijf jaar betalen. Ook na de volgende verkiezingen.
Maar het uitschakelen van een rechtsstaat is iets heel anders. Dat is ‘slechts’ het aanpakken van een kleine elite die weerstand biedt aan corruptie en machtswellust. En daar zit hem wat betreft de rechtsstaat de kneep: zonder rechtsstaat wordt de welvaart steeds slechter verdeeld. Zonder rechtsstaat worden boeren die met tractoren naar de Grote Markt van Groningen rijden met knuppels en kanonnen weer terug naar hun erf terug gejaagd. Zonder rechtsstaat wordt niet alleen de elite aangepakt, maar iedereen die terecht of onterecht zijn ontevredenheid uit.
En op die manier is een aanval op de rechtsstaat gevaarlijk voor iedereen. En voor de economie. Dus ja, het is zeker erg wat er nu in Polen gebeurt. Europa gaat een moeilijke toekomst tegemoet.
Geplaatst in de categorie: maatschappij
Wat meer helderheid in de opbouw zou de strekking van je betoog ten goede komen.