Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Muurbanaan

Een banaan met ducktape op een muur geplakt. U kunt dat ook. Het kost maart € 110.000 en u heeft ook het recht dit te doen.

Natuurlijk kunt u het ook zo doen, maar dan is het geen kunst. U moet er eerst € 110.000 voor betalen en dan mag u het kunst noemen. Dat recht wordt u gegeven door een Italiaanse kunstenaar, die ik verder niet ken. Een collega heeft hem beroemd gemaakt door zo’n banaan van de muur af te halen en op te eten. De banaan hing in een museum. Er hangt nu weer een andere banaan.

Met dit in gedachten las ik Hannah Arendt’s book The Origins of Totalitarism. Een kenmerk van totalitarisme is volledige betekenisloosheid. Er is geen ideaal. Zelfs Hitler, schrijft Arendt, is onderdeel van het systeem. Het volk bestaat door Hitler en Hitler bestaat door het volk. Zonder volk is Hitler betekenisloos en zonder Hitler is het volk betekenisloos. Een banaan en een stukje tape opwaarderen tot € 110.000 is betekenisarmoede opwaarderen tot een geldbedrag. Het is inflatie van de bovenste plank. In een winkel Voor 9 euro heb je 25 meter ducktape en voor 2 euro een kilo bananen. Het hele kunstwerk kost dus drie euro, maar dan hou je nog zat bananen en tape over om nog meer te maken.

Die € 110.000 wordt betaald door mensen die te veel geld hebben. Op zich is het dus een goede zaak dat zij een banaan die ze niet eten voor meer dan een ton kopen. Maar het is zonde, want de kunstenaar krijgt meer dan een ton te veel voor zijn goedkope idee. De banaan is kunst door de kunstenaar èn de koper. Kunst is dus een verhaal dat een verhaal wordt doordat iemand die zich kunstenaar het bedenkt en iemand die zich kunstverzamelaar noemt het koopt. Samen maken ze een volstrekt waardeloos object waardevol. Maar het blijft onzin. De grootsheid van de onzin ontgaat kunstenaar en koper en zelfs de collega kunstenaar die de banaan van de muur haalde en hem op at, had niet door dat hij een banaan op at. Hij dacht dat hij kunst op at. Hij uitte bewondering voor de bedenker van de banaankunst.

Het volk bestaat door Hitler en Hitler door het volk. De kunst bestaat door de kunstenaar en de kunstenaar door de kunst. Dat is de hedendaagse moderne kunst. Er komt een dag dat we het vergeten zijn of dat het alleen nog in de geschiedenisboeken staat als de volledige decadentie. Want laten we wel zijn, de echte problemen stapelen zich op dit moment. Terwijl kunstkoper en kunstenaar over de wereld vliegen en lachen om een banaan en dus lachen om € 110.000 vergroten ze de klimaatproblemen en verduidelijken ze de kloof tussen rijk en arm.


p.s. De Nederlandse kunstenares Merel Engelman had tijdens haar opleiding in 2013 al een banaan aan de muur geplakt. Dit werd geen wereldnieuws. Ze verkocht geen certificaten. Andere kunstenaars plakten ook ander fruit op muren.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 12 december 2019


Geplaatst in de categorie: kunst

2.7 met 3 stemmen aantal keer bekeken 390

Er zijn 2 reacties op deze inzending:

catrinus, 5 jaar geleden
Ach dat gedoe met die banaan is weer zoiets om kunst een exclusief iets voor bepaalde 'exclusieve' mensen te laten zijn. Helaas doet het de echte kunst geen goed. Al die onzinnige aandachttrekkerige dingen. Een Wim T. Schippers, die ook een vloer met pindakaas besmeerde en nu dit weer = allemaal onzin. Volgens mij zei die kunstenaar die de banaan op at iets in de trant van: Aanschouw mijn kunstwerk, een kunstenaar die een banaan(of kunst) eet. Vergeef dat ik het niet juist citeer. Maar een goeie grap en geloof me, het zou mij niet verbazen dat ook dit weer in goed overleg is geschied. Een goed opgezette grap.
De aller echtste en eerlijke kunst heb ik geprobeerd te verwoorden in mijn gedicht 'Dat echte gedicht' (zie gedichten.nl). En nog extreem modern ook, de ware kunst ligt namelijk in mooie momenten, rondom ons - buiten in de natuur in een ander of in jezelf - te zien, uniek en exclusief want ze gaan weer voorbij en ze zijn voor iedereen te eervaren en te beleven.
Olean, 5 jaar geleden
'Beauty is in the eyes of the beholder' is een van de eerste dingen die ik hoorde als liefhebber c.q. kenner van kunst. Geen opleiding in gevolgd, in tegenstelling tot de heer Catellan en mevrouw Engelman, maar...ik moet de eerste kunstenaar nog tegenkomen die durft te beweren dat hij of zij een door een kongsi van museumdirecteuren, veilingmeesters, collega-artistiekelingen die kunnen bogen op jarenlange ervaring, die the scene van binnen en van buiten kennen, die menen dat de ideeën van Plato identiek zijn aan kunst, die kunst met een stalen gezicht reduceren tot ideeën, of het nu loslopende psychiatrische patiënten zijn of pas afgestudeerde studenten, of ze nu Maurizio Catellan heten of Merel Engelman, de kunstwereld is geen vrijplaats voor vrijdenkers, maar een gesloten bolwerk, een bolwerk van gecorrumpeerde beterweters die andersdenkenden - scheppers, uitvoerders en bewonderaars, ook kopers, van ware kunst - die die kwalifikatie ('kunst') niet nodig heeft, omdat iedereen het daarover eens is en zich niet hoeft te laten manipuleren door andersdenkenden die geen enkel ba-na-ler idee koesteren dan 'pecunia arti non olet' geld ruikend, veilig vanachter hun onzichtbare cordon sanitaire en een lange neus trekken door ijskoud te beweren dat dit bederfelijke natuurproduct de hoogste vorm van artisticiteit vertegenwoordigt, de duurst betaalde banaan ooit, waar geen scheppende hand aan te pas is gekomen...tenzij de hand van god (met een knipoog naar die sterfelijke balkunstenaar). Was het niet Pascal die zei 'Deus sive natura'?

Over smaak valt te twisten - en dat is maar goed ook.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)