Toeslagen Raadsels Op Topniveau

Ruim verdienende en gerespecteerde topambtenaren en politici stapelden ingrijpende blunders op elkaar gedurende een reeks van jaren in de beerput rond de toeslagen bij de kinderopvang. Dit terwijl mijn achterneef bij regelmatig te laat komen op kantoor ernstig toegesproken werd door zijn filiaalchef. Ook de bijna overspannen zorgmedewerker kan bij een te bitse en foute reactie op geschreeuw van verwarde patiënten rekenen op een berisping van de manager. Kijk daarom een aantal uren op televisie naar de verhoren met onze hoog intelligente en verantwoordelijke medeburgers op de ministeries en bewindspersonen. Verbijsterend hoe de soms aarzelende en zacht formulerende mannen en vrouwen zich tot de ondervragers richtten met verwijzingen naar anderen, slechte geheugens en klachten uitten over buikpijn vanwege zoveel merkbaar onrecht.

Merkbaar toch niet helemaal. Bij veel vragen van de parlementaire commissie over data, brieven, nota’s en brieven, golfden de stiltes en de beheerste wanhoop over de tafel met het bronwater en de stapels dossiers. Veel bleek vergeten, niet aangetroffen, niet gehoord. Of was de ernst en de pijn van de getroffen ouders onvoldoende of helemaal niet doorgedrongen tot de sleutelfunctionarissen. Daarbij bleek er qua aarzeling of voorzichtigheid om niet extra in de problemen te komen, weinig verschil te bestaan tussen mannen en vrouwen. Beide groepen toonden zich doordrenkt van schuld en zwarte gaten in het geheugen. Berouw door de kennis van nu overheerste in de verhoorzaal. Via de camera zagen wij vanuit de tweezitter geworstel bij de ambtenaren en politici en beheerste verzuchtingen bij de leden van de commissie.

Cruciaal in dit macabere theater van hoor en wederhoor is de wijze waarop de toppers omgaan met hun adviserende en uitvoerende ambtenaren. De ambtenaren schrijven nota’s, memo’s richting hun bewindslieden. Het bureau van de secretaris-generaal checkt deze berichten en voegt er een en ander aan toe. De papieren stroom van onderop, zoals dat tijdens de verhoren vaak ter tafel kwam, is op departementen veelal redelijk strak gereglementeerd. De stukken worden volgens een bepaald systeem gearchiveerd en van naam voorzien. Wonderlijk dus dat het zeer kritische memo van een gewetensvolle juridische ambtenaar in een zwart gat verdween. Zij waarschuwde in dat memo klip en klaar voor de enorme financiële problemen voor veel gezinnen door idiote terugbetalingsverplichtingen. Die bovendien volgens haar geen rechtsgrond zouden hebben.

Naast het gegoochel met allerlei vormen van papieren data, werd tijdens de verhoren eigenlijk weinig aandacht besteed aan de informele communicatie op een ministerie. Naast mogelijk brieven en memo’s ‘vergeten’ door te sturen is er op elk departement uiteraard ook de informele communicatie. Woordvoerders opereren dagelijks in zeer nauw contact met hun bewindslieden. Zij bemiddelen tussen ministerie en de media. En bij interviews, uitgelekte nota’s en akelige berichtgeving over toeslagen, moeten zij constant alert zijn om goede adviezen te geven. In het dagelijkse werk weten deze ambtenaren vaak over politieke tijdbommen. Het is bijna niet voor te stellen, dat tijdens recepties, in de auto naar een plechtigheid of in de avond na een overleg bij koffie of thee geen uitwisseling plaatsvond over heikele zaken. Voorlopig lijkt mij dat het imago van topbestuurders en politici diepe deuken heeft opgelopen.

toeslagen politieke beerput schulden topambtenaren

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

5.0 met 5 stemmen 367