Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

De onbetamelijke motie van wantrouwen

Pieter Heerma, fractievoorzitter van een partij waar ik verder weinig mee heb, gaf me wel te denken. Hij vond dat de PvdA, GroenLinks en de PVV, die in het weekend nog dreigden met een motie van wantrouwen richting een afgetreden premier, staatsrechtelijk volstrekt fout zaten.

Nu is staatsrecht Neêrlands meest vloeibare recht. Er is geen rechter die de Kamerleden op dit punt zal kunnen veroordelen. Het is dus staatsrechtelijk geen probleem, want de Kamer bepaalt elke keer zelf wat het recht is. Het argument van Heerma is dus niet meer dan een oproep om je aan de mores te houden. Staatsrecht is mores. Gewoonten. Het is belangrijk, dat ben ik het met Heerma en Herman Tjeenk Willink eens, om je aan de mores te houden. Het helpt de Kamerleden om zich netjes tegenover elkaar te gedragen. Dat is het hogere doel van de mores van de Tweede Kamer en dus het hogere doel van het staatsrecht.

Het kan volgens Heerma niet dat je demissionaire premiers naar huis stuurt. Daar ben ik het dus niet mee eens. Dat kan best, maar daar moeten goede redenen voor zijn. Als de premier volstrekt onbetrouwbaar is, moet hij niet nog een jaar demissionair het land leiden, dunkt me. Dus in die zin schiet de redenering van Heerma te kort. Als een kabinet demissionair is, vindt Heerma, mag alleen de kiezer spreken. Maar dat is wel problematisch als na de vorige verkiezingen een premier zich ontpopt als landverrader en de verkiezingen pas over een half jaar zijn. Nu wil ik overigens niet zo ver gaan om Rutte landverrader te noemen.

Maar als er goede redenen voor een motie van wantrouwen zijn, dan vervallen de redenen niet als de premier belooft dat hij na de verkiezingen niet terugkeert. Uit mijn redenering hierboven volgt namelijk dat je een motie van wantrouwen goed kan indienen bij een demissionaire premier als hij landverrader is. Door hem nu niet in te dienen, blijkt dat het de PVV, GroenLinks en de PvdA er alleen maar om ging dat Rutte na de verkiezingen niet zou terugkeren. En dat is staatsrechtelijk fout! Immers, door de motie niet meer in te dienen na de belofte om niet terug te komen na de verkiezingen, blijkt de motie te dienen om het passief kiesrecht van Rutte te beïnvloeden. De drie partijen wilden blijkbaar voorkomen dat hij terug zou keren na de verkiezingen! En daar geef ik Pieter Heerma een hand: daar gaat de kiezer over, niet de overige politieke partijen. Dat is namelijk precies wat elke democratisch gekozen dictator probeert: tegenstanders vóór de verkiezingen uitsluiten.

Dus GroenLinks en de PvdA hadden nooit over de motie moeten beginnen en nu ze dat wel hebben gedaan, hadden ze de motie gewoon moeten indienen (en de stemming verliezen). Je vertrouwt de premier de komende maanden niet of wel, maar je kunt hem niet ineens wel vertrouwen als hij besluit niet mee te doen aan de komende verkiezingen. Terugtrekken betekent dat de partijen van plan waren een onbetamelijke motie van wantrouwen in te dienen.

Tijd voor excuses, dunkt me.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 13 juli 2023


Geplaatst in de categorie: actualiteit

4.8 met 4 stemmen 175



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Freek Berglust
Datum:
13 juli 2023
Boeiende analyse, welke een bijzonder aspect van de politieke turbulentie op een voor mij verrassende wijze verklaart.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)