Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

De gemaakten

De taalinnovatie waardoor slaven ineens tot slaaf gemaakten werden, opent de weg naar een heel nieuwe manier van kijken. Want zijn er eigenlijk wel Nederlanders? Zijn wij niet allen tot Nederlander gemaakten? Zoals niet iedereen de ramp trof dat hij of zij tot slaaf werd gemaakt, treft niet iedereen het geluk om tot Nederlander gemaakte te worden. Nadat ik werd geboren, had mijn vader weinig keus. Hij werd door de Rijksoverheid gedwongen naar het gemeentehuis van Winterswijk te gaan om daar te melden dat zijn zoon was geboren. En zo maakte hij mij, weliswaar trots, een tot Nederlander gemaakte.

Daar heb ik zoals gezegd natuurlijk verdomd geluk mee gehad. Voor hetzelfde geld was ik geboren in een land met oorlog of armoede en dan was ik een tot-dat-land-gemaakte, waardoor ik niet de privileges had van de Nederlandse scholen, de Nederlandse bijstand en de Nederlandse AOW. Wellicht had ik dan pogingen ondernomen om naar Nederland te vluchten en via een lange moeizame procedure op zijn minst een deel te krijgen van dezelfde privileges die ik door een dwingende overheid, de naleving van de wetten door mijn trotse vader en een consciëntieuze Winterswijker ambtenaar gratis in mijn schoot kreeg geworpen.

Dat we tot een staat gemaakt zijn, is overigens niet vanzelfsprekend. Het is bedacht. In de Middeleeuwen deed niemand er echt aan. Erasmus was geen Nederlander en zelfs geen Hollander. Niemand vond het een probleem dat hij verhuisde naar Overijssel, Parijs, London of Bazel of waar hij ook allemaal is geweest. Een paspoort had hij niet.

Pas toen Napoleon soldaten nodig had voor zijn Grande Armee werd van de nationaliteit een punt gemaakt. Er ontstonden bevolkingsregisters die de staat de mogelijkheid gaven om onderdanen op te roepen voor oorlogen. En toen in 1848 Thorbecke een voorstel deed voor de grondwet, bedacht hij dat de overheid ook moest kunnen bepalen wie mocht stemmen. Ook hij maakte oorlogen doorslaggevend voor het stemrecht. Buitenlanders dienden andere mogendheden, dus die mochten misschien wel stemmen voor een gemeente, maar niet voor een provincie of de Tweede Kamer. Dat mochten alleen Nederlanders. Dat was omdat de Tweede en Eerste Kamer (de laatste werd door de in provinciebesturen gekozen mensen gekozen) zeggenschap hadden over het leger – al was het maar over de begroting. Je kon buitenlanders moeilijk zeggenschap geven over ons leger, was de gedachte.

En zo moeten vaders, of moeders, of voogden, sinds 1848 naar het gemeentehuis om pas geboren kinderen tot Nederlander te maken. Anderen kunnen eventueel op verzoek naturaliseren, maar daarvoor gelden strakke regels. De staat maakt je niet zomaar Nederlander.

Wat je ook ziet is dat als Nederlanders boos worden, ze niet zomaar hun Nederlanderschap kwijt zijn. De boer kan een vlag op de kop hangen, maar hij zal aan de stikstofregels moeten voldoen. Hij zal de belasting moeten blijven betalen en de bank zal, met hulp van de rechter, ervoor zorgen dat hij zijn de rente bij de bank zal blijven betalen. Want anders grijpt de bank in, met hulp van de Nederlandse overheid. Daar heb je als tot Nederlander gemaakte geen enkele zeggenschap over.

Kortom: Nederland is een vrij land, een tot Nederlander gemaakte is vele malen vrijer dan een tot slaaf gemaakte, maar aan elke vrijheid zitten beperkingen. We worden allemaal tot iets gemaakt.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 23 augustus 2023


Geplaatst in de categorie: maatschappij

4.0 met 4 stemmen 159



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)