Een intelligent gesprek
Vertrouwen werkt beter in een gesprek dan intelligentie, zei de kersverse burgemeester van Midden-Drenthe Jan Zwiers. Hij had het ergens gelezen. Ik heb het dus ergens gehoord.
Maar is het waar? In het boek dat ik heb geschreven, speelt vertrouwen een grote rol. Eén van de punten die ik noem is dat spreken, dus het hebben van een gesprek, in de evolutie van mensaap naar mens pas kon ontstaan, doordat mensen elkaar vertrouwen. Niet zomaar vertrouwen, zoals je een konijn kunt vertrouwen – dat die je nooit aan zal vallen, bijvoorbeeld, behalve in een film van Monty Python dan, maar dat kan daar omdat daar absurde dingen kunnen. In het echte leven valt een konijn nooit aan, maar bijt hoogstens in hoge nood. Als hij om te overleven geen andere mogelijkheid meer ziet.
Maar het vertrouwen dat mensen nodig hebben om te spreken, is dat we erop vertrouwen dat iemand die iets zegt dat niet alleen uit eigen belang doet, maar ook jouw belang op het oog heeft. En gekker nog, degene die iets zegt, vertrouwt erop dat de luisteraar ook het belang van de spreker belangrijk vindt. Als iemand bijvoorbeeld vraagt: ‘heb je het boek The Human Condition van Hannah Arendt gelezen?’ dat je dan een antwoord krijgt. Bijvoorbeeld, ‘nee, hoezo?’ of ‘ja, maar het is wel erg lang geleden’ of ‘welk boek?’ of ‘ja, waarom wil je dat weten?’
Met andere woorden: je krijgt een gesprek dat wellicht over het boek gaat en dat eindigt in gedeelde kennis over het boek of gedeelde kennis over ervaringen met het boek of gedeelde kennis over elkaars meningen over de Joodse vervolging of de Tweede Wereldoorlog of over Plato en Popper, want zo’n opmerking kan vervolgens allerlei richtingen in gaan. Of de twee sprekers intelligent zijn of niet, blijkt daarbij helemaal niet van belang. Wellicht heb je intelligentie nodig om het boek The Human Condition te begrijpen, want ik geef grif toe dat ik van hele delen niet begrijp waarom het is geschreven, maar voor het gesprek heb je dat niet nodig. Je kunt op elk moment laten merken dat je iets niet snapt of begrijpt. Of niet interesseert, dat kan ook.
Maar wat voor een goed verloop van het gesprek wel van belang is, is dat de gesprekspartners elkaar vertrouwen.
home.nlGeplaatst in de categorie: actualiteit
maatschappij
161
Geef je reactie op deze inzending: