Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

God woont in het Kremlin

Driessen, Krielaars en Peek verzamelden een prachtige en verschrikkelijke bloemlezing van ooggetuigenverslagen over de Russische geschiedenis. Aan de ene kant prachtig, want het laat een breed scala van mensen aan het woord waardoor de lezer inzage krijgt in de Russische geschiedenis met natuurlijk de bekende namen van Peter de Grote, Catharina de Grote en Stalin, maar ook tal van minder bekende namen. Tegelijk is het een verschrikkelijke bloemlezing waarin de ene politieke moord de andere hongersnood opvolgt. Op het moment dat Lenin sterft, bijvoorbeeld, is er iemand die in een lijstje de mogelijk opvolgers noemt. Stalin staat er niet bij, maar van dat lijstje is het merendeel door Stalin vermoord. Een enkeling ontspringt de dans door voortijdig een natuurlijke dood te sterven.

Nu is Rusland natuurlijk een groot land met een lange geschiedenis. Wie uit de geschiedenis van Nederland, België, Luxemburg, Duitsland en Frankrijk ooggetuigenverslagen verzamelt, zal ook verschrikkelijke verhalen kunnen krijgen. Maar het boek geeft sterk de indruk dat wat Rusland in ieder geval mist een lange, rustige tijd van voorspoed voor het volk is. De Russische legers zijn zo nu en dan zeker roemrijk. Ze zijn succesvol zowel als veroveraars onder Peter en Catharina de Grote of veroverende verdedigers tegen Napoleon en Hitler, maar ook tijdens die grote successen wordt het volk uitgebuit of platgewalst door de voorbij marcherende legers. De tactiek van de verschroeide aarde is niet bedacht door Stalin of de generaal die tegen Napoleon vocht, nee, Peter de Grote gebruikte de tactiek al. Misschien was de communistische periode tussen 1945 en 1989 misschien nog wel de meest kalme en veilige tijd in het grote Rijk.

Daarna, laat het boek zien, is het weer mis. De jaren negentig was armoede en chaos schering en inslag en daarna volgde weer een regime dat zich langzamerhand kan meten met de harde regimes van strenge absolute vorsten waar Poetin zich zo graag aan spiegelt. Helder legt een Russische oud diplomaat uit dat Lavrov tegen Poetin liegt. Dat doet hij niet om de macht te veroveren, maar om zijn positie te behouden. Russische diplomaten vertellen Poetin niet wat er gebeurt, maar wat Poetin wil horen. Dat verklaart de totale misinformatie van de Russische dictator bij zijn inval in Oekraïne. Poetin onderschatte het Oekraïense leger omdat niemand durfde uit te leggen dat het Russische leger een zooitje was. Nadien zijn critici van zijn wijze van oorlog voeren de een na de ander vermoord. Succes aan het front leidt soms regelrecht naar de dood op het thuisfront. Dus volgens het Kremlin gaat het goed.

Je kunt je voorstellen dat Poetin - net als Hitler in zijn laatste dagen - niet bestaande divisies over het bord schuift en aanvallen laat uitvoeren door tien soldaten die tien divisies voorstellen en dan woest wordt op zijn generaals als ze niet winnen. Wat me vooral bij blijft, is dat het ook heel gevaarlijk is. Als Poetin wil horen dat hij een oorlog tegen Estland, Letland of Litouwen kan winnen, dan krijgt hij dat te horen. En als hij gelooft wat hij hoort, kan hij zijn leger ook in die richting in beweging zetten. Uiteraard gaat dat een keer goed mis, maar hoeveel Russen moeten er sterven voordat het zo ver is? En hoeveel Oekraïners? Of Esten, Letten en Litouwers? Hoeveel andere Europeanen?

Het boek heet ‘Dit Volk Heeft Zijn God Op Aarde’. Poetin wordt behandeld als een God die alles weet en dat is ook een wederkerend element van de Russische geschiedenis. Maar de God op aarde, de tsaar, de communistische leiders en de presidenten zijn geen god. Ze zijn feilbaar. De Russen hebben dat keer op keer weer gemerkt. En de landen rond Rusland ook.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 8 februari 2024


Geplaatst in de categorie: actualiteit

3.8 met 4 stemmen 113



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)