Respect
Je moest je haasten om er nog in te komen. Het Loo ging sluiten. Oudewijvenzomer 1894 werd in de audiëntiezaal voor het laatst stilgestaan door de gidsende intendant zeggende: ‘Hier lag het lijk van Z.M. Vóór het den weg opging naar Delft.’ Koning Willem III. Vervolgens in de vestibule bij een kop van een edelhert door Z.M. geschoten. Zijn ruige kop was aangrijpend. Lang kwamen hier veel Engelsen. Het Loo kon hun huisvesting niet aan. Maar voor de reigerjacht. ‘Veer op veer’ met valken. De reiger was een beschermde dierensoort. Alleen de adel mocht erop jagen. Valkerij voor gewone mensen was met de konijnen af. Dit edelhert was toevalstreffer. Niet te versmaden evenwel voor Willem III.
Boswachter Geldmaker daarentegen werd in datzelfde jaar overvallen door een edelhert. Terwijl hij op de Hertenkamp nu Koekamp in het Haagsche Bosch enige vrouwtjes voederde sloeg het mannetje op een onbewaakt moment toe.* Jaloezie. Gekwakt tegen een boom had Geldmaker zich meteen tussen het gewei met zijn handen vast- en met de benen de poten optimaal afgeklemd. Het machtige dier kon daardoor niet doorstoten. Gelukkig. Bij Wilhelmshöhe (Kassel) was een boswachter namelijk door zo’n gewei dodelijk doorboord! Woest tegen grond afrastering en stenen bank gebonkt ordonneerde onze Geldmaker nog immer tegenwoordig van geest het hek te sluiten. Waar zou deze slooppartij anders eindigen?
Zijn vrouw riep om hulp waarop een wandelende grenadier toeschoot. Hij hief manmoedig zijn sabel maar Geldmaker riep dat het wonderschone hert moest overleven.
Eenmaal uitgeput kom men het edelhert vastbinden. De wakkere hertenkenner had het leven behouden en maakte het naar omstandigheden redelijk. Gehavend maar niet zwaar gewond. Geldmaker prees zijn aanpak aan als de enig juiste. Voor de export maar hij is nooit vertaald. Voor zover bekend.
Dierlievende aanpak. Het edelhert is al eeuwen te zeldzaam hier voor jachthappenings. Wij importeren ze voor schijnvrijheid. Op Veluwe Oostvaardersplassen en Weerterbos. Er zijn geen ecologische routes namelijk om deze locaties vanuit het buitenland te bereiken.
Dat hoeft niet bij de grens Tsjechië Duitsland. Edelherten daar steken niet over. Zij herinneren zich drie parallelle afscheidingen van geëlektrificeerde prikkeldraad. Bewaakt door zwaarbewapende grenswachten. Hoe dodelijk was het IJzeren Gordijn. Niet alleen stierven bijna 500 mensen hier aan stroomstoten bij ontsnappingspogingen, maar ook vele herten. Blijkbaar hebben ze dat doorgegeven. Gemiddelde levensduur vijftien jaar. Die oudjes van toen zijn allang dood.
Waar zo’n ijzeren gordijn goed voor is. Onze grenzen worden namelijk nog streng bewaakt. Door schutters. Grensoverschrijdende edelherten worden subiet afgeschoten. Tegen kogels valt niet erfelijk in te planten.
Die slaan in als een bom.
* De Tijd 20-08-1894
Geplaatst in de categorie: geweld