Passendale
Onder de grond op de heuvel van Passendale (België) liggen waarschijnlijk Canadese soldaten uit de Eerste Wereldoorlog. Maar wie daar onder de modder een geraamte ontdekt, weet nooit zeker of het om een Canadees gaat. Voor hetzelfde geld is het een Duitse verdediger.
De heuvel van Passendale werd de heuvel genoemd, die geen druppel bloed waard was. Maar er zijn duizenden druppels bloed vergoten bij de verdediging en bij de verovering van deze heuvel. Aanvankelijk was de slag bij Ieper bedoeld om een doorbraak door de Duitse linies te forceren en zo Belgische havens te veroveren – havens die de uitvalsbasis vormden voor Duitse onderzeeboten die tot taak hadden Groot Brittannië af te snijden van de rest van de wereld. Tijdens de slag werd duidelijk dat de Duitse onderzeeboten de slag op zee verloren en dat het belang van de havens dus niet langer doorslaggevend was voor welke partij de Eerste Wereldoorlog zou winnen. Tijdens de slag om Ieper trokken de Russen zich terug uit de oorlog en leden de Italianen een grote nederlaag tegen een gecombineerd Oostenrijks-Hongaars en Duits leger. En tijdens de slag om Ieper werd gaandeweg duidelijk dat de grote doorbraak er in 1917 niet zou komen.
Wat nog erger was: tijdens de slag om Ieper bleek dat de wijze van vechten zoals generaal Haig graag zag, kansloos was. Zijn manier van vechten leverde forse terreinwinst op, die dezelfde dag met grote verliezen ook weer werd verloren. De verliezen aan Duitse zijde bleven beperkt. Er was een alternatieve manier van vechten en die leidde wel degelijk tot terreinwinst, maar altijd minder dan Haig wenste. De Franse generaal Pétain, de Britse generaal Plumer en de Canadese generaal Currie wisten hoe het moest en hadden al bewezen hoe het moest, maar Plumer en Currie kregen onvoldoende de tijd om hun methode toe te passen. Te weinig tijd om de vijand goed in kaart te krijgen. Te weinig tijd om artillerie aan te voeren en te weinig tijd om munitie aan te voeren.
En bovendien: de modder van Passendale was ongeveer de meest ongeschikte plek voor een aanval op de Duitsers. En bovendien was de na de winter de herfst de slechtst denkbare periode om de strijd aan te gaan. En bovendien regende het deze herfst bijzonder veel. En toch ging de strijd maandenlang door en hoewel iedereen al maandenlang, tot en met Haig, door had dat het uiteindelijke doel, de Duitse onderzeeboothavens, buiten bereik zouden blijven, ging de slag door om tenminste Passendale te veroveren: de heuvel die geen druppel bloed waard was.
En die, om de waanzin te onderstrepen, enkele maanden later zonder slag of stoot weer terug werd gegeven aan de Duitsers. Het leger trok zich in stilte terug.
En onder de grond tussen Passendale en Ieper liggen nog steeds onontdekte lijken van Duitsers, Canadezen, Engelsen, Schotten, Ieren, Zuid Afrikanen, Australiërs en Nieuw Zeelanders. En van paarden.
Geplaatst in de categorie: oorlog