Meningen
Het lijkt wel of wij mensen een gebeurtenis niet voorbij kunnen laten gaan zonder er een mening over te vormen om die liefst ogenblikkelijk wereldkundig te maken. Facebook, twitter, blogs en internetfora, maar ook talkshows en discussieprogramma’s op radio, tv en internet stromen over van opinies over van alles en nog wat. Dit verschijnsel wordt natuurlijk gedragen door het grondwettelijke recht op vrije meningsuiting. Gegeven deze pijler van de samenleving is het verschijnsel van een meningenfestival dus niet zo verrassend.
Verbazingwekkend is echter wel hoe makkelijk we afdwalen tijdens het uitwisselen van meningen. Ik zie twee valkuilen. De eerste is de valkuil van het richten van de pijlen op de persoon en niet op het thema: Het karakter van de gesprekspartner wordt als doelwit genomen. En dan zitten de partners opeens in heel ander vaarwater. Het gaat niet meer om meningsvorming, maar om wie het scherpst een vermeende tekortkoming in het karakter van de ander kan blootleggen. Moddergooien dus. Alsof je daarmee punten voor je standpunt scoort.
Wat net zo vaak voorkomt is dat de ene gesprekspartner bepaalde duistere motieven veronderstelt bij de ander – de tweede valkuil – om vervolgens al zijn of haar pijlen op het duistere karakter van die motieven te richten. Dan gaat het plotseling over de verwerpelijkheid van een denkbeeldige verborgen agenda en niet meer over het onderwerp.
Het is natuurlijk ook niet makkelijk om je strikt te beperken tot een thema. Ergens diep binnenin weten we immers allemaal wel dat het per definitie onmogelijk is om bij de beschouwing van een onderwerp alle aspecten tegelijkertijd in aanmerking te nemen, en om dan, bij de afweging, ook nog aan elk van die aspecten het juiste gewicht te geven. In zo’n onbestendige situatie is het begrijpelijk als een pijl een andere schietschijf raakt. Maar begrip maakt het natuurlijk niet minder laakbaar.
Ondanks dat alles lukt het ons toch om over een aantal onderwerpen een consensus te bereiken die de basis vormt voor het omgaan met elkaar. En dat gaat dan meestal redelijk goed, totdat er iets gebeurt dat aan die basis tornt; dan moet de discussie herijkt worden door nieuwe aspecten naast de oude te wegen. Alle thema’s in het huidige publieke debat zijn hier onderhevig aan, van klimaatverandering tot immigratie, van woningnood tot onderwijs, van zwarte piet tot geschiedeniscanon. En bij al die onderwerpen kun je, als je niet oppast, zomaar in een van die twee valkuilen terechtkomen: op de persoon spelen, beschuldigen, schelden, enzovoorts.
Hoe moeilijk het is, niet alleen voor kinderen maar ook voor grote mensen, om je bij een uitwisseling strikt te beperken tot het onderwerp, bleek begin deze week maar weer eens in de internationale politiek: De ene leider vergelijkt de ander met een fascist, waarop die ander die ene een keiharde sukkel noemt (Londense burgemeester resp. president VS). Maar ook in de landelijke politiek sleuren de actoren elkaar regelmatig een valkuil in, waarbij ze vervolgens nog steeds in de veronderstelling schijnen te zijn dat ze een ter zake doende discussie voeren.
En hier, op deze site? Oordeel zelf.
foto: Alper Çugun, www.flickr.com
Geplaatst in de categorie: maatschappij
meningen
308
Geef je reactie op deze inzending:
Overigens is deze site nog steeds zeer de moeite van het lezen waard. Maar ik reageer niet overal meer op. En schrijf zelf ook een stuk minder. Juist vanwege de reacties waar de column naar verwijst. Dat kan een stuk gezelliger, ook als je het oneens bent. Maar ik ben inmiddels opgehouden daar nog wat aan te proberen te veranderen. Ooit geprobeerd en het was vechten tegen de bierkaai. Wie nu zeikt, krijgt zeik van eigen deeg terug.
Grappig genoeg is degene die het meest klaagt dat de site passé is, ook degene die al jaren het meest loopt te zeiken over alles en iedereen die hier wel schrijft. Maar zelf een keer een stuk schrijven zit er blijkbaar niet in. Bang voor kritiek wellicht. Dat is enorm grappig. Het lezen van deze site is in vele opzichten enorm grappig, als je er oog voor hebt.
die jij noemt daar neem ik graag mijn petje vooraf. Het is ook vaak hun scherpte gebracht met veel humor en zonder teveel "hoogdravend gedoe" dat beklijft, bij deze dus. Gewoon die simpelheid vanuit het dagelijks bestaan is leuk en met humor door hen gebracht.
Dat willen mensen lezen.
Studeren/ diepgraven kan men overal op elk terrein.
Waar is toch JOHAN DESMET GEBLEVEN ja is gestopt dat weet ik maar daar ging je de site voor aanklikken...toen!
@JdG: de stukjes van Mohair en Trawant lees ik anders altijd met het grootste plezier.
@KJ: Ik neem je kritiek graag ter harte, ook al moest ik door een brei van algemeenheden waden om er te komen.
@BG: Het ging me juist wel om de inhoud. Is men eenmaal in een valkuil gevallen dan gaat het over personen en niet meer over de inhoud. En dat is helaas wat je doet in je commentaar vanaf de tweede alinea: Je ageert in het algemeen tegen een groep mensen die in jouw ogen boosdoeners zijn, in dit geval populisten. Je hebt het niet over waar ze wel of niet voor staan, maar volstaat met een algemene beschuldigende vinger - ze discrimineren minderheden.
Dat mag van mij, hoor, het probleem is alleen dat de mensen die jij voor ogen hebt zich waarschijnlijk totaal niet aangesproken voelen door het etiket "populist" en ze zullen zich dan ook niets van de beschuldiging van discriminatie aantrekken. Ik ben bang dat ze eerder zullen reageren op het niveau van de persoonlijke aanval. Met andere woorden, dikke kans dat ze in de tegenaanval gaan, en dan ook op het persoonlijke vlak. Dan heb je toch helemaal geen gesprek of uitwisseling over het onderwerp meer?
Het waren inderdaad eens "bevlogen" tijden op deze mooie sites: gedichten.nl/nederlands.nl
Maar helaas, het blijkt toch ook een komen en gaan te zijn voor schrijfsites nu.
De spirit is eruit helaas. Het is ook hier niet meer wat het eens was.
Het aantal bezoekers/inzenders is ook nog maar een fractie van wat het eens was.
Het is niet anders, en zal ook niet meer anders worden denk ik.
Maar het is mooi geweest!!!
Het zijn telkens de populisten die het liefst namens het volk laten weten dat ze te weinig gehoord worden. En komen ze dan eindelijk wel aan het woord dan kramen ze discriminerende taal uit.
Geen wonder dat er fel op gereageerd wordt door mensen, (links en rechts) en dat daar ferme taal op volgt. Je kunt bij Amnesty International navragen wat de gevolgen zijn voor de mensenrechten in landen waar de populisten aan de macht zijn. En dan doel ik vooral op de mensenrechten van minderheidgroeperingen.