Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Hoop voor Leermens Wirdum en Losdorp

Groningen klaagt over aardbevingen door ondergrondse ravijnvorming. Ontstaan bij gaswinning. Begin dit jaar was het wijd verspreid raak. Uit nader onderzoek blijkt dat Groningen mogelijk bevingen van kracht 4 of 5 krijgt te verduren. Plus dat de NAM-directeur Bart van de Leemput nu zegt 'We weten niet waar het maximum ligt'.

Dat klinkt eerlijk. Tot nu toe was 3,2 het hoogste wat was gemeten. Maar zeg zelf - wie in de natuur, laat staan de archeologische, weet ooit echt van maxima?
Bart kan de pot op - ik ben opgegroeid naast een boortoren gevolgd door een jaknikker. Bij het boren vlogen de pannenkoeken soms de pan uit. Zelfs bij het jaknikken lagen de omeletten nog te schuddebollen. Wat puur natuur(wetenschappe)lijk niet had mogen kunnen. Maar de NAM zei dat wij aan inbeelding leden.

In ieder geval is tot nu elke vergelijking met Lissabon 1755 ongepast. Die was onnoemelijk veel zwaarder dan wat de Schaal van Richter in Groningen aangeeft. Met vervolgens een tsunami van tomeloze kracht. De zee trok zich terug en stortte zich toen op reeds zwaar beschadigde en in spelonken uiteengereten stad. Waarna de vlammen toesloegen in vijf onbarmhartig voortwoekerende dagen. Tienduizenden doden in de vierde stad van Europa.

De Optregter Groninger Courant 2/12/1755 berichtte van een onvoorstelbare chaos en menselijke ellende en stelde 'Traanen en bitter gekerm midden tussen de Verwoestingen van hunne Straaten en Huyzen, die door de Puynhopen onmooglyk te onderscheyden zyn, zoo dat de Pauselyke Nuntius alhier zyn Brief aan den Nuntius in Spanjen, niet te onregte gedagteekend beeft, "uyt de Plaats alwaar voor deezen LISSABON stond".

Toch kunnen wij hoop putten uit die tijd. En wel uit de filosofie. De Franse verlichtingsfilosoof Voltaire verwoordde de desillusie het meest aansprekend in zijn beroemde POÈME SUR LE DÉSASTRE DE LISBONNE (1756). In dat nog altijd behartenswaardige gedicht distantieert hij zich van de optimist Leibniz dat 'de onze de beste van alle mogelijke werelden was'.
'Un jour tout sera bien, voilà notre espérance;
Tout est bien aujourdhui, voilà l'illusion.'

Twijfel aan de goedheid van God stond voor hem gelijk aan twijfel aan die van de wereld. De wereld was niet langer potentieel aards paradijs. In Candide schrijft hij later dat 'we ons tuintje moeten cultiveren'. Voorwaar dus geen ongebreideld vooruitgangsgeloof meer.

Het leuke nu voor de Groningers is dat een andere wereldberoemde filosoof hem van nu nog voor hen relevante repliek bediende. Veronachtzaamd als het ware. Jean-Jacques Rousseau (1712 - 1778) schreef Voltaire een prachtbrief waarin hij allereerst afrekent met diens zwarte boodschap: 'Souffre à jamais, malheureux' (Lijd altijd, ongelukkige).
Maar daarna komt Rousseau met een voor Zandeweer, Woudbloem en Tjuchem feitelijk argument om de betekenis van Lissabon's tragedie te relativeren:
'U bent het toch met mij eens, dat die vijfduizend huizen van zes en zeven verdiepingen niet door de natuur bij elkaar zijn gebracht, en als de inwoners van die grote stad gelijkmatiger verspreid en eenvoudiger gehuisvest waren geweest, de verwoesting veel geringer zou zijn geweest, en misschien wel helemaal niet had plaatsgevonden'.*

Welnu Groningers, gewoon dus gespreid blijven wonen. Dan valt het relatief altijd mee. Wat meer teleurstelt want nauwelijks omkeerbaar is het failliet van bvo Veendam. Triest want De Lange Leegte behoorde er echt bij. We hebben hulpmiddelen nodig om onze aardrijkskundige rijkdom te beleven.


* Nederlandse tekst brief Rousseau op: http://verbodengeschriften.nl/html/overdevoorzienigheid-brief.html


Zie ook: http://www.site-magister.com/volrous2.htm#lettprov

Schrijver: Jos Zuijderwijk, 6 april 2013


Geplaatst in de categorie: sterkte

4.5 met 4 stemmen 300



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
J.de Groot
Datum:
8 april 2013
Email:
joke190411hotmail.com
Jos ik lees je graag.... maar hier haak ik even af!
Zal geheel mijn probleem zijn..sorry!
info is goed maar overdaad schaad.
Niet boos zijn hoor!!

Jou onderkoelde humor mag ik graag lezen...!

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)